Grant Map EU

W 2011 r. Antoni Śledziewski, filolog, badacz folkloru i popularyzator sztuki ludowej, przekazał Konstancińskiemu Domowi Kultury największą w Polsce kolekcję wycinanek ludowych. Właśnie wtedy zakiełkowała myśl o wyeksponowaniu zbioru w muzeum w Konstancinie-Jeziornie. Był zapał, pomysł i budynek, gdzie mogłoby ono powstać. To dawny Dom Ludowy, który zbudowano w 1908 r. w dzielnicy Mirków – zaprojektowany przez wybitnego architekta Stefana Szyllera, którego dziełem jest m.in. brama główna Uniwersytetu Warszawskiego i gmach Zachęty.

Bogata kolekcja potrzebowała powierzchni ekspozycyjnej, a zabytkowy Dom Ludowy w Mirkowie – przebudowy i dostosowania go do pełnienia nowej funkcji – nie tylko muzealnej, ale również edukacyjnej. Dzięki pozyskaniu środków z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego przeprowadzono prace budowlane i pieczołowicie odrestaurowano obiekt, spełniając wymagania konserwatora zabytków. Przywrócono oryginalny wygląd zewnętrzny budynku i oczyszczono elewację z wtórnych tynków. Wymieniono także wadliwą konstrukcję dachu, osuszono fundamenty, zainstalowano najnowsze rozwiązania grzewcze i wentylacyjne. Budynek posiada zaawansowane technicznie archiwum dostosowane do przechowywania delikatnych i podatnych na uszkodzenia eksponatów papierowych. Wnętrze zostało przebudowane i zaadaptowane do celów wystawienniczych, z uwzględnieniem potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

– Dzięki funduszom europejskim trwają już prace nad ekspozycją stałą Muzeum Wycinanki Polskiej. Przygotowane zostały ściany ekspozycyjne i opracowywany jest projekt graficzny. Jesienią bieżącego roku otwarta zostanie pierwsza część wystawy poświęcona tradycyjnym wycinankom ludowym. W następnych etapach, wraz z pozyskiwaniem środków finansowych, otwierane będą kolejne sekcje muzeum – mówi Edyta Markiewicz-Brzozowska, dyrektorka Konstancińskiego Domu Kultury (KDK).

Atutem powstającego muzeum ma być bogactwo i różnorodność zbiorów. Oprócz prac najciekawszych artystów z wszystkich regionów wycinankarskich w kraju na ekspozycji zobaczymy obiekty współczesnego designu inspirowane tradycyjną wycinanką ludową. Nowa placówka muzealna będzie również wyposażona w interaktywną salę warsztatową.

Pozyskana kolekcja wycinanek była impulsem nie tylko do utworzenia muzeum, ale też do popularyzacji wycinankarstwa oraz ożywienia tradycji. – Pamięć o tradycjach wycinankarskich jest wciąż żywa w Konstancinie-Jeziornie. Od ponad dziesięciu lat Konstanciński Dom Kultury z pełnym zaangażowaniem realizuje warsztaty wycinankarskie dla dzieci i młodzieży oraz dorosłych. Ponadto sztuka ta jest często promowana podczas realizowanych przez nas wydarzeń, które mają na celu promowanie historii i dziedzictwa kulturowego naszego regionu – podkreśla Edyta Markiewicz-Brzozowska.

Podstawową część kolekcji zgromadzonej w Konstancinie-Jeziornie stanowi 2500 dzieł przekazanych przez Antoniego Śledziewskiego, jednak w ciągu ostatnich lat zbiory wzbogaciły się o kolejnych prawie 1000 eksponatów. – Muzeum, mimo że jeszcze oficjalnie nie rozpoczęło działalności, już stało się ważną instytucją dla środowiska wycinankarzy i przyciąga donatorów, takich jak państwo Cecylia i Wincenty Staśkiewiczowie. Ci wielokrotnie nagradzani artyści przekazali do kolekcji muzealnej szereg swoich prac, a także będącą w ich posiadaniu wycinankę autorstwa Antoniny Staśkiewicz z 1933 r. Jest to obecnie najstarsza wycinanka w kolekcji Muzeum – mówi dyrektorka KDK.

Muzeum Wycinanki Polskiej ma szansę stać się ważnym miejscem zarówno dla mieszkańców i turystów, jak również dla twórców zajmujących się wycinankarstwem. – Naszym głównym celem będzie zachowanie i udostępnienie zwiedzającym największej w Europie kolekcji wycinanek. Wycinanka jest zjawiskiem interesującym na wielu płaszczyznach: artystycznej, historycznej, kulturowej. Odpowiednio zaaranżowana i uzupełniona multimediami wystawa zaprezentuje w przystępny sposób wszystkie aspekty tej sztuki. Muzeum będzie też promować wycinankę w Polsce i za granicą jako wartościowe i oryginalne dziedzictwo narodowe oraz źródło inspiracji dla nowoczesnego projektowania. W zamierzeniu twórców ma być dynamicznym ośrodkiem kulturotwórczym, który znacząco wzbogaci ofertę edukacyjną, kulturalną i turystyczną gminy Konstancin-Jeziorna oraz Mazowsza. Będzie też podejmować próby przywrócenia tradycji wycinankarskich i stymulować rozwój nowoczesnych form tej sztuki. Liczymy również na to, że stanie się istotną instytucją dla badaczy oraz środowisk lokalnych i mieszkańców dzielnicy Mirków – podsumowuje Edyta Markiewicz-Brzozowska.