Grant Map EU

Realizowany przez Diecezję Bielsko-Żywiecką projekt ma za zadanie wypełnić nowatorską formułą dotychczas istniejące Muzeum Diecezjalne w Bielsku-Białej, nie posiadające przestrzeni muzealno-wystawienniczej. Stąd też pracom konserwatorsko-restauratorskim poddano siedem bezcennych dla polskiej kultury zabytkowych, sakralnych obiektów drewnianych z terenu diecezji bielsko-żywieckiej (od 1 poł. XVI w. do 2 poł. XVIII w.), na bazie których po zakończeniu projektu powstanie Beskidzkie Muzeum Rozproszone Diecezji Bielsko-Żywieckiej. Cztery z nich to drewniane kościoły znajdujące się w Grojcu, Nidku, Osieku i Polance Wielkiej, które od wielu już lat nie pełniąc funkcji sakralnych popadły w daleko idącą destrukcję widoczną w obrębie bryły architektonicznej, jak i ruchomego wyposażenia wnętrza. Czwartym budynkiem jest unikalna, dawna szkoła parafialna w Starej Wsi oraz dwa czynne drewniane kościoły parafialne w Gilowicach i Łodygowicach, wymagające natychmiastowej interwencji konserwatorskiej. Brak podjęcia naglących działań konserwatorskich mógłby doprowadzić do bezpowrotnej utraty tychże obiektów dla polskiej kultury.

W ramach projektu prowadzone są prace budowlano-konserwatorskie polegające na wymianie gontowego poszycia dachowego, zgniłych i spróchniałych podwalin, zniszczonego szalowania zewnętrznego w tychże obiektach oraz odtworzenie dróg procesyjnych i konserwacja historycznych ogrodzeń. Dzięki tym działaniom bryły kościołów oraz dawnej szkoły odzyskały historyczny kształt charakterystyczny dla drewnianej architektury pogranicza śląsko-małopolskiego. Równocześnie pracom konserwatorsko-restauratorskim poddano zniszczone polichromie ścienne oraz bezcenne wyposażenie wnętrz (ołtarze, ambony, chrzcielnice, prospekty organowe i inne).

Po zakończeniu prac we wnętrzach odrestaurowanych obiektów stworzone zostaną ekspozycje muzealno-edukacyjne oparte o najcenniejsze zabytki sztuki sakralnej z terenów diecezji bielsko-żywieckiej, połączone z wirtualną rzeczywistością, spinającą obiekty Beskidzkiego Muzeum Rozproszonego Diecezji Bielsko-Żywieckiej we wspólny szlak turystyczno-kulturowy z pozostałymi czternastoma drewnianymi kościołami znajdującymi się na terenie województwa śląskiego i małopolskiego, wpisanymi do krajowego rejestru zabytków oraz stroną internetową (beskidzkiemuro.pl).

Obok działań muzealno-wystawienniczych w tychże obiektach będzie prowadzona szeroko rozumiana działalność kulturalna, edukacyjna i naukowa (wystawy dzieł sztuki, wykłady, konferencje naukowo-badawcze, wernisaże artystyczne, koncerty muzyczne, warsztaty, itp.), przyciągająca naukowców, studentów, twórców ludowych, artystów, ludzi kultury, muzyków, a przede wszystkim turystów, pielgrzymów i mieszkańców, przez co zwiększy się szansa wzrostu dostępu do kultury.

Powstanie Beskidzkiego Muzeum Rozproszonego Diecezji Bielsko-Żywieckiej wpłynie na wzrost atrakcyjności turystycznej na styku województwa śląskiego i małopolskiego. Powstanie nowa oferta kulturalna i edukacyjna, co przełoży się na wzmacnianie społecznej tożsamości i więzi, podnoszenie jakości życia mieszkańców, rozwój turystyki kulturowej, czy też powstanie nowych miejsc pracy. Dzięki zastosowaniu rzeczywistości rozszerzonej i stronie internetowej prezentowane informację będą dostępne w języku angielskim i niemieckim. Realizowany projekt uwzględnia potrzeby osób niepełnosprawnych.  Ponadto nowa oferta nie będzie stanowić żadnych ograniczeń za względu na takie czynniki jak: płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę czy pochodzenie etniczne, wyznawaną religię lub światopogląd, orientację seksualną i miejsce zamieszkania.

Dzięki prowadzonym pracom konserwatorsko-restauratorskim obiektom przywrócono ich historyczny wygląd. Przy okazji odkryto nieznane krypty grzebalne w Polance Wielkiej, odsłonięto fragmenty dekoracji malarskich z XVII w. w Polance Wielkiej i w Nidku, a na strukturze ołtarza głównego w Osieku dekorację malarską, nie występującą w tej części Polski, naśladującą cesarski porfir. Równocześnie w Osieku dzięki specjalistycznym badaniom była możliwa rekonstrukcja iluzjonistycznej, późnorenesansowej dekoracji malarskiej stropu w prezbiterium i nawie imitującej kasetony z rozetami.

Projekt realizowany jest przez Zespół pod kierunkiem ks. dra Szymona Tracza – Pełnomocnika Projektu – historyka sztuki, głównego pomysłodawcy projektu oraz autora merytorycznych opracowań z zakresu historii i historii sztuki, pełniącego także nadzór konserwatorski i muzealny oraz Huberta Piątkowskiego – Kierownika Projektu – historyka sztuki, menagera odpowiedzialnego za proces realizacyjno-kontrolny.