Rozbudowa systemu zarządzania terenami pogórniczymi na terenie województwa śląskiego
W województwie śląskim leżą setki hektarów niewykorzystanego potencjału w postaci nieużytków po działalności górniczej – terenów zdegradowanych, często znajdujących się w bardzo dogodnych lokalizacjach – w centrach dużych miast, w pobliżu szlaków komunikacyjnych i obszarów o walorach przyrodniczo-krajobrazowych. Inwestycje poczynione w takich lokalizacjach nie tylko zmienią krajobraz regionu, czyniąc go wizualnie atrakcyjniejszym, ale również przysłużą się wydobyciu potencjału leżącego w zasobach pogórniczych, dzięki czemu możliwa będzie poprawa konkurencyjności województwa oraz wzmocnienie lokalnej i regionalnej gospodarki. Problemem w tym zakresie jest jednak słaby dostęp do informacji dotyczących byłych terenów kopalnianych. Województwo Śląskie wraz z Głównym Instytutem Górnictwa postanowiło to zmienić, tworząc ogólnodostępną bazę informacji na temat obszarów pokopalnianych i możliwości inwestowania na tych terenach.
Dlaczego podjęto się realizacji projektu?
Projekt zrealizowano z uwagi na dużą liczbę obszarów pogórniczych oraz ich negatywny wpływ na środowisko i wizerunek regionu. Tereny te trwale wpisują się w krajobraz Śląska – praktycznie wszystkie miasta zlokalizowane w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym obejmują swoimi granicami tereny bezpośrednio lub pośrednio związane z działalnością górniczą, wymagające przeprowadzenia rewitalizacji i rekonwersji pod nową działalność. Jednocześnie ich położenie i związany z tym potencjał, wymaga szerszego spojrzenia, niż tylko ujmowanie ich jako czynnik ryzyka i degradacji przestrzeni.
Do tej pory brakowało pełnej, usystematyzowanej i upublicznionej informacji o wartości ekonomicznej tych terenów, która mogłaby w sposób realny wpłynąć na zwiększenie tempa przywracania ich do obiegu gospodarczego. Rozproszone zasoby będące również w posiadaniu podmiotów prywatnych w znacznym stopniu ograniczają dostęp do wiedzy. Dlatego też niezwykle istotne jest podjęcie działań mających na celu dostarczenie odpowiednich narzędzi, które wesprą przywrócenie tych terenów do obiegu gospodarczego z zachowaniem i wzmocnieniem ich wartości zarówno w wymiarze technicznym (infrastrukturalnym), przestrzennym, środowiskowym, jak i kulturowym.
Co udało się zrealizować?
Opracowanie i udostępnienie systemu zwiększającego dostęp obywateli, a zwłaszcza przedsiębiorców, do cyfrowych zasobów kulturowych, naukowych, planistycznych, geodezyjnych i kartograficznych, obejmujących informacje w zakresie prowadzonej działalności górniczej.
Bezpośrednim rezultatem projektu będzie udostępnienie nowej e-usługi w postaci ogólnodostępnej bazy danych terenów pogórniczych zlokalizowanych na terenie województwa śląskiego wraz z waloryzacją tych obszarów, na rzecz wsparcia procesu ich przekształceń i ponownego wykorzystania. Opracowana w ramach realizacji projektu e-usługa oraz zgromadzone informacje, w tym zdigitalizowane zasoby, będą podstawą do wsparcia procesów planowania długofalowej polityki inwestycyjnej na terenach pogórniczych, zrównoważonego zarządzania przestrzenią w regionie jak również wspierania decyzji inwestycyjnych związanych z rewitalizacją tych terenów.
Jednym z elementów waloryzacji terenów pogórniczych w nowej e-usłudze będzie algorytm wyceny kosztów rewitalizacji, za pośrednictwem którego użytkownikowi systemu dostarczona zostanie informacja o skali koniecznych do wykonania prac rewitalizacyjnych. Wstępna wycena kosztów rewitalizacji oszacowana zostanie na podstawie analizy dokumentów uwzględniającą zarówno materiały archiwalne, decyzje środowiskowe, raporty o stanie środowiska, jak i inne dokumenty istotne z punktu widzenia przedmiotowej tematyki. Pozyskane informacje wzbogacone zostaną danymi z inwentaryzacji terenowej oraz analiz przestrzennych. Określenie prac koniecznych do wykonania przedstawione zostanie w odniesieniu do obowiązującego prawa i procedur administracyjnych.
Ponadto w bazie będzie możliwość wyceny usług ekosystemowych, które umożliwią rozpatrywanie terenów pokopalnianych w ujęciu ekonomii ekologicznej. Dla każdego z terenów zostanie przeprowadzona ocena stanu środowiska przyrodniczego, a zakres planowanych prac będzie obejmował wstępną inwentaryzację przyrodniczą połączoną z identyfikacją obecnych na analizowanym terenie elementów przyrody ożywionej i nieożywionej oraz ich powiązań przestrzennych z terenami sąsiadującymi.
Kto skorzysta z efektów projektu?
Obywatele zainteresowani zasobami z zakresu terenów poddanych działalności górniczej, a przede wszystkim przedsiębiorcy zainteresowani inwestycjami na terenach pogórniczych. W dłuższej perspektywie również miasta, na terenie których zostaną dokonane inwestycje rewitalizacyjne oraz mieszkańcy tych obszarów.
Jakie są główne korzyści projektu?
- powstanie ogólnodostępnej bazy informacji na temat terenów pogórniczych,
- łatwy dostęp do danych, które dotychczas były niedostępne,
- zwiększenie zainteresowania inwestycjami na dawnych terenach górniczych,
- dodatkowo wykorzystanie potencjału przyrodniczego terenów pogórniczych w sposób znaczący może podnieść jakość życia mieszkańców, a miasto uczynić atrakcyjniejsze dla inwestorów.
Twój opis projektu
MiAby dodać zdjęcie, opis lub załączyć inne materiały dotyczące projektu, powinieneś wypełnić poniższy formularz. Po kliknięciu przycisku „wyślij” zostanie przesłana do Ciebie wiadomość e-mail z prośbą o potwierdzenie. Do przesłania formularza niezbędne jest zaakceptowanie Regulaminu Mapy Dotacji UE oraz zgoda na przetwarzanie danych osobowych. Materiały zostaną przesłane do redaktora serwisu, który po sprawdzeniu opublikuje je na stronie.