Mapa dotacji

30 września 2019 roku Warszawska Kolej Dojazdowa (WKD) zawarła z Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT) umowę o dofinansowanie ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 projektu „Modernizacja infrastruktury kolejowej linii WKD – poprzez budowę drugiego toru linii kolejowej nr 47 od Podkowy Leśnej do Grodziska Mazowieckiego”.

Rozbudowa linii kolejowej WKD o drugi tor pomiędzy Podkową Leśną i Grodziskiem Mazowieckim tuż przed upływem 2023 roku została zakończona! W samo południe w piątek, 29 grudnia 2023 roku, na końcowej stacji linii WKD w Grodzisku Mazowieckim podsumowano zakres zrealizowanych prac. Budowa nowego toru, przebudowa dotychczasowego starego toru oraz przebudowa układów torowych w obrębie dwóch stacji zostały zrealizowane w założonym terminie. Od soboty, 30 grudnia 2023 roku zaczął obowiązywać nowy rozkład jazdy pociągów WKD ze znacznie ulepszoną siatką połączeń na tym odcinku.

Znacząca pomoc z UE

Początkowa wartość inwestycji opiewała na prawie 108 mln zł. Unijne dofinansowanie z Funduszu Spójności Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ) 2014-2020 wyniesie ponad 74,5 mln zł. Ostatecznie całkowita wartość inwestycji wyniosła 154,2 mln zł. Umowa o dofinansowanie projektu ze środków UE została podpisana 30 września 2019 roku. W dniu 25 października 2022 roku zawarto z CUPT aneks do Umowy o dofinansowanie obejmujący podwyższenie całkowitych kosztów projektu według ówczesnej kalkulacji, a także wydłużający termin realizacji projektu do dnia 29 grudnia 2023 roku, tj. do czasu planowanego zakończenia robót budowlanych. Kolejny aneks do Umowy o dofinansowanie zawarto z CUPT w dniu 20 lutego 2024 roku. Ostateczny koszt całkowity projektu zostanie ustalony na etapie realizacji płatności końcowych.

Dzięki zakończeniu prac obejmujących rozbudowę linii kolejowej WKD pociągi na szlaku Podkowa Leśna Główna – Grodzisk Mazowiecki Radońska kursują po obydwu torach bez ograniczeń. Wzrosła częstotliwość kursowania pociągów do/z Grodziska Mazowieckiego: początkowo pojadą one w dni powszednie co 15-30 minut w godzinach szczytu oraz co 20-40 minut poza godzinami szczytu. Po zakończeniu prac na innym odcinku linii WKD, na terenie Warszawy, Grodzisk Mazowiecki zyska połączenia co 10-20 minut, zaś Milanówek co 30 minut. Wzrośnie również regularność i niezawodność przewozów na całej linii WKD.

Zakończona budowa drugiego toru to kluczowe przedsięwzięcie z punktu widzenia rozwoju WKD w najbliższych dekadach. Inwestycja objęła gruntowną modernizację istniejącego toru, który od kilkudziesięciu lat nie był poddany kompleksowej naprawie. Szczegółowy zakres przewidywał prace o charakterze wielobranżowym na odcinku linii kolejowej między Podkową Leśną i Grodziskiem Mazowieckim o długości 7,5 km: infrastrukturę torową, system zasilania, system sterowania ruchem kolejowym, obiekty inżynieryjne (mosty, przepusty), przebudowę przejazdów kolejowo-drogowych wraz z urządzeniami zabezpieczenia przejazdów, budowę nowych peronów przystankowych wraz z infrastrukturą służącą do przekazywania informacji o ruchu pociągów. Infrastruktura kolejowa została dostosowana do wymagań podróżnych z niepełnosprawnościami.

Całkowita wartość projektu to nieco ponad 154,2 mln zł, z czego koszt robót budowlanych wynosi 146,4 mln zł (bez uwzględnienia waloryzacji kontraktu w trakcie jego realizacji). Na realizację inwestycji spółka pozyskała środki unijne – 74,5 mln zł w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, z czego dofinansowanie do robót budowlanych wynosi 68,8 mln zł.

Lokalizacja projektu

Projekt został zrealizowany w województwie mazowieckim, na terenie Obszaru Metropolitalnego Warszawy, w południowo-zachodnim paśmie osadniczym aglomeracji warszawskiej. Linia kolejowa nr 47 przebiega przez gminy: Brwinów (powiat pruszkowski), Podkowa Leśna, Milanówek i Grodzisk Mazowiecki (powiat grodziski). Projekt swoim zakresem objął linię kolejową nr 47 na odcinku Podkowa Leśna – Grodzisk Mazowiecki Radońska od km 25+305 do km 32+637 wraz z infrastrukturą towarzyszącą oraz niezbędny dla wykonania niniejszej przebudowy odcinek linii kolejowej nr 48 (Podkowa Leśna Główna – Milanówek Grudów) od km 0+099 do km 0+761. Rozpoczęte w maju 2022 roku prace zostały zrealizowane w kilku etapach. W ramach pierwszego wybudowany został drugi tor na szlaku Podkowa Leśna Zachodnia – Grodzisk Mazowiecki Radońska. Równocześnie została całkowicie przebudowana stacja końcowa Grodzisk Mazowiecki Radońska. Kolejny etap zakładał przebudowę starego toru na szlaku Podkowa Leśna Główna – Grodzisk Mazowiecki Radońska. Ostatni z etapów przewidywał prace w branżach systemów sterowania ruchem kolejowym oraz telekomunikacji dla szlaku dwutorowego.

Co jeszcze zostało zrealizowane w ramach projektu?

Celem inwestycji jest zwiększenie przepustowości modernizowanego szlaku z przeznaczeniem do prowadzenia składów pociągów w kolejowych pasażerskich przewozach aglomeracyjnych z prędkością eksploatacyjną nie większą niż 80 km/h. Realizacja projektu przyczyni się do wzrostu liczby pasażerów korzystających z kolei i ograniczenia ruchu samochodowego.

Dla potrzeb projektu opracowano: studium wykonalności wraz z analizą kosztów i korzyści, dokumentację o środowiskowych uwarunkowaniach wraz z raportem oddziaływania na środowisko, kompletną dokumentację projektowo-kosztorysową obejmującą także projekt budowlany i wykonawczy, uzyskano niezbędne pozwolenia, zezwolenia, opinie i decyzje administracyjne, w tym m.in. o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej, pozwolenie wodno-prawne, dokumentację geologiczno-inżynierską oraz pozwolenie na budowę.

Szczegółowy zakres przedmiotowy projektu objął następujące prace:

• Budowa drugiego toru – docelowo toru nr 1 – na szlaku Podkowa Leśna Główna – Grodzisk Mazowiecki Radońska o długości ok. 7,5 km.
• Wymiana nawierzchni istniejącego toru 1G – docelowo toru nr 2 (tor nr 1G to istniejący dotychczas tor główny zasadniczy biegnący od stacji Podkowa Leśna Główna do stacji Grodzisk Mazowiecki Radońska) o długości ok. 7,5 km wraz z osiągnięciem dopuszczalnego nacisku na oś 196 kN.
• Optymalizacja geometrii linii kolejowej.
• Zastosowanie nawierzchni bezstykowej oraz rozjazdów spawanych na wszystkich torach.
• Elektryfikacja dobudowanego drugiego toru i wymiana sieci trakcyjnej na istniejącym torze 1G wraz z doposażeniem podstacji trakcyjnej w Grodzisku Mazowieckim i kabiny sekcyjnej w Podkowie Leśnej.
• Wymiana na nowe wszystkich obiektów inżynieryjnych (4 mosty i 4 przepusty) z zapewnieniem nośności na nich 245 kN/oś.
• Przebudowa 10 przejazdów kolejowo-drogowych w związku z budową drugiego toru.
• Odwodnienie torów szlakowych poprzez budowę i odbudowę rowów bocznych.
• Modernizacja infrastruktury obsługi pasażerów w obrębie 8 obiektów (przystanków osobowych i stacji) poprzez przebudowę istniejących 11 peronów oraz budowę 5 nowych peronów wraz z dostosowaniem do potrzeb i wymagań osób o ograniczonej możliwości poruszania się (wymagania TSI PRM), w tym: nowe dojścia do peronów, wyposażenie w elementy małej architektury, wiaty, system informacji dla podróżnych, system monitoringu.
• Modernizacja budynków 2 dworców Podkowa Leśna Główna i Grodzisk Mazowiecki Radońska.
• Opracowanie dokumentacji projektów wykonawczych oraz roboty budowlane w zakresie przebudowy urządzeń sterowania ruchem kolejowym (zabudowa dwukierunkowej trzystawnej samoczynnej blokady liniowej) i urządzeń telekomunikacji, wykonywanych w formule „projektuj i buduj”.

Jak przebiegały prace?

Realizacja pierwszego z kluczowych etapów polegającego na budowie nowego toru oraz przebudowie stacji Grodzisk Mazowiecki Radońska trwała od lipca 2022 roku co lutego 2023 roku. We wczesnych godzinach porannych 20 lutego 2023 roku odjechały pierwsze pociągi z otwartej dla ruchu pasażerskiego stacji Grodziska Mazowiecki Radońska. Pociągi te zainaugurowały również regularne przewozy po nowo wybudowanym drugim torze linii kolejowej nr 47 od Podkowy Leśnej do Grodziska Maz. wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą (łącznie z obsługą wszystkich nowo wybudowanych peronów przystankowych zlokalizowanych przy tym torze). Jednocześnie rozpoczęła się przebudowa istniejącego starego toru.

Stacja Grodzisk Mazowiecki Radońska została zamknięta dla ruchu pociągów pasażerskich dnia 04 lipca 2022 roku i jej otwarcie po kompleksowej przebudowie nastąpiło niespełna trzy tygodnie przed zakładanym uprzednio terminem. Stacja została rozbudowana o dodatkowy, trzeci tor. Zabudowano dodatkowe rozjazdy oraz wybudowano dłuższe perony w porównaniu z poprzednio istniejącymi.

Wraz z otwarciem stacji w Grodzisku Mazowieckim rozpoczęła się w ramach drugiego z kluczowych etapów przebudowa istniejącego starego toru. Etap ten został zrealizowany od lutego do października 2023 roku. Od dnia 30 października 2023 roku nastąpiło przełączenie ruchu pociągów na przebudowany tor nr 2, natomiast w obrębie nowo wybudowanego toru nr 1 i jego infrastruktury towarzyszącej podjęto prace wykończeniowe.

Realizacja wszystkich prac w obrębie stacji Podkowa Leśna Główna, obejmujących włączenie w jeden okręg nastawczy grupy rozjazdów na wysokości Podkowy Leśnej Zachodniej, umożliwiających obsługę linii kolejowej do Milanówka, została zakończona 10 grudnia 2023 roku. Równocześnie od tego samego dnia wprowadzony został ruch pociągów po obydwu torach pomiędzy Podkową Leśną i Grodziskiem Mazowieckim.

Inwestycja została zrealizowana w założonym terminie. Niemal wszystkie roboty wykonywane były przy czynnym ruchu pociągów, w silnie zurbanizowanym terenie, nakładającym określone ograniczenia dla transportu ciężkich maszyn lub ładunków masowych.

Na budowie zaangażowanych było łącznie ponad 40 podwykonawców i dalszych podwykonawców.

W ramach działań służących zapewnieniu właściwego nadzoru ze strony Inwestora, w dniu 01 grudnia 2020 roku spółka WKD podpisała umowę na świadczenie usługi nadzoru inwestorskiego, tzw. „Inżyniera Kontraktu”.

Wśród kluczowych korzyści związanych z rozbudową infrastruktury kolejowej pomiędzy Podkową Leśną oraz Grodziskiem Mazowieckim znajdują się: poprawa przepustowości linii i stacji WKD, polepszenie skomunikowania z węzłami transportu zbiorowego (kolejowego i drogowego) na terenie aglomeracji warszawskiej, poprawa komfortu jazdy i obsługi pasażerów poprzez wzrost liczby uruchamianych pociągów i skrócenie czasu ich przejazdu, zwiększenie dostępności, bezpieczeństwa i punktualności transportu kolejowego, jak również ograniczenie negatywnego wpływu transportu na środowisko poprzez zachęcenie użytkowników indywidualnych do korzystania z oferty publicznego transportu zbiorowego. W ramach modernizacji infrastruktury służącej obsłudze pasażerów szczególna jest kwestia pełnego przystosowania do potrzeb osób z niepełnosprawnościami oraz o ograniczonej mobilności.

Przedsięwzięcie przyczyni się do dalszego wzrostu zainteresowania kolejowymi przewozami pasażerskimi, wzmocnienia roli kolei na obszarze aglomeracji, polepszenia jakości usług przewozowych oraz zwiększenia mobilności mieszkańców miejscowości podwarszawskich. W szczególności będzie mieć istotne znaczenie dla dynamicznego rozwoju społeczno-gospodarczego terenów, przez które linia WKD przebiega.

Planowane w ramach projektu działania stanowią kolejny etap kompleksowej modernizacji systemu komunikacji WKD obejmującej zapisaną w Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego integrację z innymi środkami transportu publicznego. Osiągnięcie założonych w Strategii celów nie będzie możliwe bez poniesienia nakładów na modernizację i rozbudowę infrastruktury kolejowej, dzięki której podnoszona jest jakość i atrakcyjność komunikacji publicznej.

Przedsięwzięcie inwestycyjne obejmujące budowę drugiego toru linii kolejowej WKD od Podkowy Leśnej do Grodziska Mazowieckiego zostało zakwalifikowane do dofinansowania ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, Oś Priorytetowa V, Działanie 5.2 – Rozwój Transportu Kolejowego poza TEN-T (kolej miejska – infrastruktura). W ramach konkursu dla Działania 5.2. ogłoszonego przez CUPT we wrześniu 2018 roku, projekt WKD jako jeden z dwóch został wybrany do dofinansowania, uwzględniając wszystkie projekty spełniające kryteria wyboru i osiągające wymaganą liczbę punktów. Lista przedsięwzięć została zatwierdzona przez instytucję organizującą konkurs, tj. CUPT, w dniu 31 lipca 2019 roku oraz podana do publicznej wiadomości w dniu 01 sierpnia 2019 roku.

Podmiotem odpowiedzialnym za realizację projektu, a zarazem jego beneficjentem jest wyłącznie Warszawska Kolej Dojazdowa sp. z o.o. z siedzibą w Grodzisku Mazowieckim. Spółka została utworzona aktem założycielskim, sporządzonym w dniu 22 grudnia 2000 roku w formie aktu notarialnego. Samodzielną działalność gospodarczą rozpoczęła 01 lipca 2001 roku. Aktualnie WKD jest spółką komunalną w całości należącą do jednostek samorządu terytorialnego. Spółka prowadzi działalność związaną z zarządzaniem infrastrukturą kolejową, na której wykonuje przewozy osób.

Cele projektu i oczekiwane rezultaty

Głównym celem Projektu jest wzmocnienie roli pasażerskiego transportu kolejowego i polepszenie jakości usług przewozów pasażerskich w obszarze aglomeracji warszawskiej. Cel główny projektu jest zgodny z celem Działania 5.2 POIiŚ 2014-2020 w ramach osi priorytetowej V. Rozwój transportu kolejowego w Polsce. Cel główny zostanie osiągnięty w wyniku osiągnięcia następujących celów ogólnych:

• poprawa przepustowości linii, częstotliwości, skomunikowania oraz punktualności realizowanych połączeń,
• zwiększenie dostępności transportu kolejowego,
• poprawa bezpieczeństwa ruchu kolejowego dla wszystkich jego uczestników,
• zmniejszenie negatywnego oddziaływania transportu środowisko,
• skrócenie czasu przejazdu.

Powyższe cele są zgodne z celami strategicznymi wskazanymi w POIiŚ 2014-2020. Projekty realizowane w ramach osi V. Rozwój transportu kolejowego w Polsce mają przyczynić się do podniesienia konkurencyjności i atrakcyjności kolejowych przewozów pasażerskich na obszarach aglomeracyjnych. Planowane zadania mają prowadzić do poprawy spójności społeczno-gospodarczej i przestrzennej aglomeracji warszawskiej, pobudzenia rozwoju funkcji metropolitalnych Warszawy i wzmocnienia jej powiązań z otoczeniem lokalnym i regionalnym, jak również do ograniczenia negatywnego wpływu transportu na środowisko.

Realizacja projektu pozwoli na osiągnięcie ww. celów. Wzrost atrakcyjności transportu kolejowego osiągnięty zostanie dzięki zwiększeniu częstotliwości kursowania pociągów, poprawie dostępności do kolejowych przewozów pasażerskich, skróceniu czasu podróży (wzrost prędkości i punktualności) i poprawie dostępności do kolejowych przewozów pasażerskich, przez co zmniejszy się negatywne oddziaływanie na środowisko.

Projekt przyczyni się do wzrostu zainteresowania kolejowymi przewozami pasażerskimi, polepszenia jakości usług przewozowych, mobilności mieszkańców podwarszawskich miejscowości i tym samym wzmocnienia roli kolei na obszarze aglomeracyjnym. Rozwój kolei aglomeracyjnej ma istotne znaczenie dla rozwoju społeczno-gospodarczego aglomeracji warszawskiej i obszarów powiązanych funkcjonalnie z Warszawą. Jest istotnym czynnikiem stymulującym rozwój regionu, głównie pd-zach. pasma osadniczego aglomeracji warszawskiej, która pozwoli na skrócenie czasu jazdy, poprawę oferty przewozowej i zwiększenie dostępności do transportu kolejowego a tym samym usprawni mobilność społeczeństwa.

Planowane w ramach projektu działania stanowią kolejny etap kompleksowej modernizacji systemu komunikacji WKD obejmującej zapisaną w Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego integrację z innymi środkami transportu publicznego. Osiągnięcie założonych w Strategii celów nie będzie możliwe bez poniesienia nakładów na modernizację i rozbudowę infrastruktury kolejowej, dzięki której podnoszona jest jakość i atrakcyjność komunikacji publicznej.

Głównym celem POIiŚ jest Wsparcie gospodarki efektywnie korzystającej z zasobów i przyjaznej środowisku oraz sprzyjającej spójności terytorialnej i społecznej. Przedmiotowa inwestycja przyczyni się do realizacji celu osi priorytetowej V., którym jest wzmocnienie roli transportu kolejowego w zintegrowanym systemie transportowym kraju dzięki poprawie stanu połączeń kolejowych poza siecią TEN-T.

Z uwagi na znaczenie pasażerskich przewozów kolejowych w obszarze ciążenia obszaru aglomeracyjnego, niezbędne są inwestycje infrastrukturalne w rozwój systemu kolei aglomeracyjnej na takim obszarze m.in. w zakresie budowy drugiego toru linii kolejowej nr 47 na odcinku Podkowa Leśna – Grodzisk Mazowiecki wraz z przebudową istniejącego toru nr 1G oraz fragmentu linii kolejowej nr 48, przebudowa istniejących przystanków osobowych i budowa nowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą, dostosowaniem peronów do wymagań TSI i do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, poprawy bezpieczeństwa.

Obecna sytuacja przekłada się na szereg negatywnych zjawisk związanych z funkcjonowaniem transportu kolejowego w ruchu aglomeracyjnym:

• niewystarczająca przepustowość linii kolejowej spowodowana wydłużonym czasem jazdy wynikającym z licznych ograniczeń prędkości, niedostosowaniem układów torowych;
• niedostosowanie oferty przewozowej do rosnącego zapotrzebowania ze strony pasażerów;
• wzrost udziału transportu indywidualnego w podróżach na obszarze aglomeracyjnym, co przekłada się na wzrost kongestii i wydłużenie średniego czasu przejazdu na sieci komunikacyjnej, głównie w południowo-zachodniej części aglomeracji warszawskiej.

Projekt przyczyni się do:

• poprawy jakości usług przewozowych, przepustowości linii, częstotliwości, skomunikowania i punktualności realizowanych połączeń, a tym samym wzmocnienia roli pasażerskich przewozów kolejowych w ruchu aglomeracyjnym;
• rozwoju kolei miejskiej w obszarach ciążenia aglomeracji;
• zwiększenia dostępności transportu kolejowego;
• zwiększenia spójności gospodarczej, społecznej i przestrzennej aglomeracji warszawskiej i całego województwa;
• poprawy warunków dla rozwoju społeczno-gospodarczych obszarów w obrębie linii kolejowych nr 47 i 48;
• zmniejszenia negatywnego oddziaływania transportu na środowisko;
• skrócenia czasu przejazdu;
• poprawy bezpieczeństwa ruchu kolejowego dla wszystkich uczestników.

Projekt pośrednio przyczynia się do realizacji celów Strategii UE dla regionu Morza Bałtyckiego (cel 2 „Connect the Region”) i jest zgodny z art. 7 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 dotyczącego równości mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacji. Z produktów projektu korzystać będą wszyscy bez względu na płeć, pochodzenie, światopogląd i niepełnosprawność.

Projekt jest odpowiedzią na zidentyfikowane potrzeby występujące na terenie oddziaływania przedmiotowej inwestycji. Sukcesywnie zwiększająca się liczba mieszkańców miejscowości położonych wzdłuż linii kolejowych nr 47 i 48, a także dominujące kierunki przejazdów lokalnych społeczności powodują, że obecna oferta przewozowa nie jest atrakcyjna a przepustowość szlaku niewystarczająca. W wyniku wdrożenia rozwiązań przewidzianych w projekcie nastąpi poprawa przepustowości linii, częstotliwości kursowania pociągów i skomunikowania oraz punktualności realizowanych połączeń. Efektem tego będzie wzrost atrakcyjności infrastruktury kolejowej oraz większa liczba osób korzystająca na co dzień z tej formy transportu.

Projekt przyczyni się do realizacji Strategia Rozwoju Polski Centralnej do roku 2020 z perspektywą 2030, w szczególności do celu szczegółowego V. Multimodalny węzeł transportowy o znaczeniu międzynarodowym. W ramach kierunków działania tego celu strategia skupia się ma potrzebie skomunikowania Polski Centralnej z innymi regionami w kraju. W strategii mowa jest o priorytetowym traktowaniu transportu publicznego, który będzie rozwijany jako komplementarny do transportu prywatnego. Zmodernizowana i rozbudowana infrastruktura zostanie efektywnie wykorzystana dzięki poprawie oferty przewozowej transportu zbiorowego, co bezpośrednio wpłynie na poprawę oferty kolejowych przewozów pasażerskich. Projekt wpisuje się w założenia i kierunki działań strategii poprzez wzmocnienie dostępności i mobilności mieszkańców regionu (lepszy dojazd do Warszawy, a stamtąd do większych ośrodków miejskich w kraju), jak również zwiększenie częstotliwości połączeń, skrócenie czasu przejazdu pomiędzy głównymi ośrodkami w regionie i kraju. Poprawa infrastruktury kolejowych przewozów pasażerskich skłoni mieszkańców aglomeracji warszawskiej do korzystania w większym stopniu z transportu kolejowego względem indywidualnego. Realizacja projektu przyczyni się do społeczno-gospodarczej integracji regionu mazowieckiego z pozostałymi województwami i regionami Polski Centralnej jak również z pozostałą częścią kraju.